Zelf plaatwerk stansen in kleine oplage

Zelf plaatwerk stansen in kleine oplage

Zelf plaatwerk stansen is een geweldige manier om thuis of in een kleine werkplaats metalen onderdelen op maat te maken. Hoewel het lastig kan zijn, vooral als je nog niet eerder met metaal hebt gewerkt, kun je met de juiste gereedschappen en technieken toch hele gave dingen maken. Hier is een overzicht van het proces en wat je nodig hebt:

 1. Materialen

•  Plaatwerk: Je hebt een dunne plaat metaal nodig (meestal staal, aluminium of messing). De dikte van het metaal hangt af van het type stanswerk dat je uitvoert.

•  Stansvormen: Dit zijn mallen of sjablonen waarmee u het metaal vormgeeft.

•  Smeermiddel: Door een smeermiddel (zoals olie) te gebruiken, wordt het stempelproces gemakkelijker en voorkomt u slijtage van uw gereedschap.

 2. Gereedschap

•  Metalen ponsen of stansen: Voor kleinere doe-het-zelfprojecten kunt u eenvoudige ponsen gebruiken of uw eigen stansen maken van schrootmetaal. Voor grotere projecten hebt u een professionelere stansset nodig.

•  Hamer of voorhamer: Als u handgereedschap gebruikt, kunt u met een stevige hamer of rubberen hamer meer kracht uitoefenen.

•  Persmachine (optioneel): Een hydraulische of mechanische pers kan helpen bij het uitoefenen van een constante druk en het creëren van nauwkeurige gestanste vormen. Er zijn zelfbouwpersmachines verkrijgbaar, maar die vereisen een hogere investering.

•  Werkbank: Een stevige, vlakke werkbank is belangrijk om het metaal en het gereedschap te ondersteunen tijdens het stansen.

 3. Stappen

• Ontwerp: Maak een ontwerp voor je gestempelde onderdeel. Dit kan iets simpels zijn zoals een patroon of iets complex zoals een gedetailleerd logo. Als je maatwerk maakt, kun je het het beste op papier schetsen of CAD-software gebruiken om je ontwerp te plannen. 

• Stansen maken of kopen: Als je je eigen stansen maakt, heb je een mannelijke en vrouwelijke mal nodig (of een pons en een stans). Je kunt materialen zoals staal of aluminium gebruiken om de stansen te maken en ze vervolgens met handgereedschap of een freesmachine in vorm brengen.

• Bereid het plaatwerk voor: snijd het plaatwerk op de gewenste maat. Dit kan met een metaalsnijder, een metaalschaar of zelfs een lasersnijder (als je die hebt). Zorg ervoor dat de randen glad zijn.

• Zet je stempelstation klaar: Als je een pers gebruikt, plaats dan het plaatmetaal onder de pers en zorg ervoor dat het uitgelijnd is met je stans. Als je een hamer gebruikt, lijn dan de stans en het plaatmetaal uit op een stevige, vlakke ondergrond. Zorg voor voldoende ruimte en stabiliteit om kracht te kunnen zetten. 

• Druk uitoefenen: Oefen bij een handpers langzaam en gelijkmatig druk uit op het plaatmateriaal totdat het de gewenste vorm heeft. Als u een hamer gebruikt, sla dan voorzichtig op de bovenkant van de pons of matrijs om de stempel te maken.

• Inspecteer het onderdeel: Controleer het metalen onderdeel na het stempelen op eventuele onvolkomenheden of problemen. Mogelijk moet u de randen ontbramen of het oppervlak schoonmaken.
  

 4. Tips voor succes

•  Werk in een goed geventileerde ruimte: Bij metaalstansen kunnen dampen vrijkomen van smeermiddelen of verhittingsprocessen. Zorg voor een goed geventileerde werkruimte.

•  Begin met eenvoudige ontwerpen: Als u nog niet bekend bent met stempelen, begin dan met eenvoudige vormen of ontwerpen om het onder de knie te krijgen voordat u aan de slag gaat met complexere stukken.

•  Gebruik de juiste metaaldikte: Dikkere metalen zijn moeilijker te stempelen. Kies daarom een ​​dikte die geschikt is voor de stempeldruk die u kunt toepassen.

•  Controleer de uitlijning van de matrijs: Verkeerd uitgelijnde matrijsdelen kunnen leiden tot ongelijke stempels of schade aan het gereedschap. Controleer nogmaals of alles goed is uitgelijnd voordat u kracht zet.

 5. Veelvoorkomende doe-het-zelftoepassingen

•  Aangepaste metalen platen: naamplaatjes, labels of etiketten.

•  Onderdelen voor gadgets of apparatuur: Als u machines bouwt of modificeert, kunt u aangepaste onderdelen stempelen.

•  Sieraden maken: metaal stempelen voor ringen, hangers of armbanden.

•  Kunstprojecten: Gebruik stempels om artistieke patronen of texturen te maken in metalen stukken voor wanddecoratie of sculpturen.

 Voorbeeldproject: DIY metalen sleutelhanger

1. Ontwerp: Maak een eenvoudig ontwerp (bijv. een naam of een vorm) voor een sleutelhanger.

2. Materialen: Neem een ​​klein plaatje aluminium of messing.

3. Stansen: Plaats het vel in uw stans en oefen druk uit om het ontwerp te stempelen.

4. Afwerking: Vijl de randen van de sleutelhanger glad, voeg een gat toe voor een sleutelring en polijst het metaal.